Stel je voor: er bestaat een kleur die agressie tegengaat. Het enige wat je hoeft te doen is mensen blootstellen aan die kleur. Bijvoorbeeld door de muren in die kleur te schilderen bij een instantie die veel agressie oproept. Denk bijvoorbeeld aan de belastingdienst. Voor zover ze daar nog loketten hebben – alles is tegenwoordig immers digitaal.
Maar je kunt ook denken aan een huis van bewaring. Achter de gesloten deuren daarvan huist immers heel wat frustratie en agressie.
Welnu, once upon a time dacht men echt dat die kleur echt bestond. Het heet Baker-Miller roze.
Gene Baker en Ron Miller waren commandanten bij het US Naval Correctional Centre in Seattle, Washington. Zij hadden veel te maken met agressie en geweld binnen hun instituut. Op een dag in 1979 schilderden zij een cel roze om te zien of dat effect zou hebben op gevangenen.
Dat deden zij natuurlijk niet zomaar op goed geluk, maar op aanraden van een zekere Alexander Schauss. Deze Schauss had in de late jaren zestig onderzoek gedaan naar psychologische en fysiologische reacties op de kleur roze. Hij stond op zijn beurt weer onder invloed van de Zwitserse psychiater Max Lüscher die geloofde dat kleurvoorkeuren aanwijzingen gaven over de persoonlijkheid:
Lüscher noticed that color preferences shifted according to psychological and physiological fluctuations in his patients. Lüscher asserted that color choice reflects emotional states. He theorized that one’s color choices reflect corresponding changes in the endocrine system, which produces hormones.
Kassia St Clair – The Secret Lives of Colour (John Murray – London / 2016)
Kleur en stress
Als dat zo werkt, kan het natuurlijk ook andersom, redeneerde Schauss. Kleuren kunnen blijkbaar emotionele en hormonale veranderingen teweegbrengen. Sterker nog: verschillende golflengten van licht kunnen bijdragen aan meetbare veranderingen in het hormoonsysteem.
In 1978 begon hij te experimenteren en ontdekte dat kleur invloed had op de spierspanning en -kracht en het cardiovasculaire systeem.
Met name een bepaalde kleur roze leidde ertoe dat de sterkte van de hartslag en de polsslag verminderden en ook de ademhaling ging omlaag. Allemaal signalen dat de stress in de persoon verminderde.
En hier komen Baker en Miller weer om de hoek kijken: Schauss overtuigde hen om een aantal cellen roze te verven. Vandaar dat deze kleur naar hen vernoemd is: Baker-Miller Pink.
De eerste resultaten waren veelbelovend:
Since the initiation of this procedure on 1 March 1979, there have been no incidents of erratic or hostile behavior during the initial phase of confinement.
Ongeveer 15 minuten blootstelling aan de kleur zouden genoeg zijn om agressief en gewelddadig gedrag de kop in te drukken.
Te mooi om waar te zijn?
Schauss begon een tournee om de effecten van het Baker-Miller roze in de VS te demonstreren.
During one menorable television appearance he tried it out on the reigning Mr California; the poor man could barely complete a single bicep curl. It soon became something of a pop-culture phenomenon in America.
Kassia St Clair – The Secret Lives of Colour (John Murray – London / 2016)
Ineens werden stoelen in stads- en streekbussen roze, huismuren en – last but not least – de kleedkamers van bezoekende clubs in football stadions, want dit leek een probaat middel om de tegenstanders te verzwakken.
Nogmaals: te mooi om waar te zijn?
In academische kringen begon men naarstig onderzoek te doen, maar daaruit konden geen eenduidige conclusies getrokken worden. Zo liet een onderzoek zien dat er geen verband was tussen blootstelling aan de kleur en de bloeddruk. Er bleek echter wel sprake van significant effect op de snelheid en accuratesse bij het uitvoeren van bepaalde testen.
Ander onderzoek liet dan weer een reductie in de bloeddruk zien bij ‘emotionally disturbed participants’ die in een kamer verbleven die roze was geschilderd.
En sportclubs die kleedkamers roze schilderden bleken toch niet ineens onbetwiste winnaars.
Afvallen met roze
De belangstelling voor en het geloof in de weldadige effecten van Baker-Miller roze nam dan ook weer geleidelijk af. Helemaal uit het oog en het hart is het niet verdwenen. Het artikel over een Engelse voetbalclub waar hierboven naar is verwezen dateert uit 2018.
In The Guardian verscheen in 2017 een artikel over een zekere Kendall Jenner, een Amerikaans model en televisiepersoonlijkheid die haar huiskamer roze had laten schilderen en beweerde dat dit een kalmerend effect had. Maar belangrijker: het was ook goed om haar eetlust in toom te houden.
In dit artikel komt ook ene John Maule van de psychologie faculteit van Sussex aan het woord. Volgens hem kunnen kleuren van invloed zijn op bepaalde aspecten van gedrag en gevoel:
He refers to the much-reported red effect, which suggests a woman wearing red appears more attractive to men (‘We flush, we blush: it’s an evolutionary story’), and says exposure to the colour will improve sporting performances. Curiously, he says, red ‘has been linked with a tendency to consume less – research has found that we tend to eat less from red plates and cups.’ So perhaps that’s the key, that pink isn’t terribly distant to red. Working on the premise that red is also a warning or high-alert colour, you might be less inclined to eat.
Aan de andere kant, zo stelt Maule, gaat het misschien alleen maar om zoiets als een kleur die werkt als een reminder, zoiets als de ouderwetse knoop in een zakdoek:
By painting her wall this colour for this reason, she’d likely remember to eat less. ‘Theoretically, a colour is like any reminder. I’m not saying that’s what happened. People can construct these things. But if it works for her, then it works for her’.
Meer lezen?
- Lees het eerste kleurverhaal over schiet-of-schijtgeel
- Lees het tweede kleurverhaal over het blauw van overzee
- Lees het derde kleurverhaal over het verdwenen groene gordijn van Vermeer
- Lees het vierde kleurverhaal over mummiebruin
- Lees het vijfde kleurverhaal over luizenbloed, koningen, kardinalen en …roze koeken
- Lees het zesde kleurverhaal over goud
- Lees het zevende kleurverhaal over prachtrood met zwavel en kwik
- Lees het achtste kleurverhaal over de giftige kant van groen
TXTPRO*nl 